Kürtaj (küretaj) yasal sınırlar çerçevesinde istenmeyen bir gebeliğin sonlandırılmasıdır. Aynı şekilde istenen ama sağlıksız olduğu, kalp atımının olmadığı bir gebeliğin sonlandırılma şeklide kürtaj şeklindedir.
Kürtaj kelime anlamı kürete etmek, kazımak fiilinden gelir. Günümüz modern tıbbının avantajlarından biri olan vakum aspirasyon yöntemi olmadığı dönemlerde sert, rijit metal aletlerle rahimdeki materyal (gebelik, polip hiperplastik doku) kazınarak çıkartıldığı için ismini kürtaj (küretaj) olarak kalmıştır.
Kürtaj, rahim içerisindeki gebelik, polip, şüpheli endometrial dokunun gerek tanı gerek tedavi amacı amacıyla da kullanılır. Aynı zamanda anormal vajinal kanama nedeniyle, hastalarda tanı koymak amaçlı kürtaj tekniği uygulanmaktadır. Bu işlemin adı da probe kürtajdır.
Halk arasında kürtaj, küretaj, kürtaş, kurtaş olarak da ifade edilen işlem cerrahi yöntemle yapılan bir tür rahim taktiğidir. Kürtaj yasal sınırlar çerçevesinde (18 yaş üstü, 10. Gebelik haftasından küçük) vakum aspirasyon yöntemi ile yapılmaktadır.
Kürtaj gebelik sonlandırma demektir. Ortalama 5 kadından biri üreme hayatının herhangi bir döneminde istenmeyen gebelikle karşı karşıya gelir.
Fiziki travması ve komplikasyonu çok yüksek olmamasına rağmen bu kararı vermek zorunda olmak kadında derin psikolojik travmalara yol açmaktadır.
Kürtaj bir kadının yasal hakkıdır, şöyle ki; 24 Mayıs 1983’te yürürlüğe aile planlaması kanunu ile 18 yaş üstü kadınlarda gebeliğin 10. Haftasına kadar istenmeyen gebeliğin sonlandırılması yasaldır. Kürtaj Ankara da yasal olarak 10. Haftaya kadar yapılır.
Daha büyük gebelikler eğer bebekte tespit edilmiş ağır anomali varsa veya missed obertus dediğimiz kalp atımının durduğu yada hiç gözlemlenmediği durumlarda, gebeliğin annenin hayatını tehdit ettiği durumlarda sağlık kurulu kararı ile yapılabilir.
Kürtaj (cerrahi yolla gebelik sonlandırma) işlemi 24 Mayıs 1983 tarihli aile planlaması kanununda sınırları belirlenmiş yasal bir işlemdir.
18 yaşın üzerindeki bireylere uygulanır. Gebe kalan kişi 18 yaşın altında ise ebeveyninden alınan bir imza ile 15 yaşa kadar işlem yapılabilir.
Yaşın altındaki kişilerde ebeveyn olsa dahi kolluk kuvvetlerine bildirilmesi zorunluluğu doğar ve işlem ile ilgili yeni yasal sorumluluklar söz konusu olur. (Kadın evli ise mutlaka eş onayı gerekmektedir.)
Yasal olarak istenemeyen gebeliğin 10. haftaya kadar sonlandırılması mümkündür. Ancak bebekte bir anomali olması anne karnında ölmesi veya hamileliğin annenin hayatını tehlikeye attığı durumlarda gebelik haftası 10. haftadan büyük ise sağlık kurul kararı ile gebeliğin 24. haftasına kadar sonlandırılma işlemi yapılabilmektedir.
Gebeliğin haftasının hesaplanmasına bir açıklama getirmek gerekir diye düşünüyorum.
Genellikle çiftler gebelik haftası hesaplarken ilişkiye girdikleri tarihi baz alırlar ancak durum böyle değildir.
Tüm dünyada uygulanan yöntem kadının son adetinin ilk gününe güne gebelik haftasının belirlenmesidir. Yani buda ilişkiden yaklaşık 2 hafta kadar önceye gitmek demektir. Ancak adet düzensizliği olan kadınlar ön planda olmak üzere esas adığımız konu gebeliğin ultrasondaki ölçüm haftasıdır.
Kürtaj sebeplerini listelersek;
Probe küretaj gebeliğin haricindeki durumlarda rahim içerisinden doku alınıp patolojik materyale tabi tutularak tanı koymak amaçlı yapılan bir işlemdir.
Hamile olmayan bir kadında menopoz öncesi dönemde anormal vajinal kanamalar, uzamış ve artmış adet kanamalar nedeniyle tanı ve tedavi amaçlı menopoz sonrası dönemde USG’de artmış rahim kalınlığı postmenopozal kanama gibi durumlarda yine tanı ve tedavi amacıyla uygulanan bir yöntemdir probe küretaj.
Alınan doku patoloji uzmanları tarafından değerlendirilir ve hastanın tedavisine yön verilir. Aynı zamanda rahim içi kazınması kadının mevcut kanamasını da bitireceği için birevi tedavi yöntemi kabul edilir.
Tıbbi literatürde D&C (dilatasyon ve küretaj) olarak geçer. Bu işlemi tekniğini ifade eden bir ifadedir.
Dilatasyon dilate etmek (genişletmek) anlamına gelen latince bir kelimedir, küretaj ise yine latince bir kelimedir ve kazımak anlamına gelir. İşlemi yaparken rahime ulaşmak için serviks denilen rahim kanalının (kazınmaz vakum ile aspire edilir) ifade edilir bu kelimeler ile.
Vakum aspirasyon tekniğinin uygulanmadığı dönemlerde kurtaş, metal ucu sivri, delikli kaşık gibi olan küret denilen aletlerle yapılırdı.
Küret ile yapılan kürtaj, özellikle deneyimli olmayan ellerde rahimin delinmesi, çok kazınmaya bağlı rahmi iç zarının ileri takrip olması, rahim içinde yapışıklıklara ve tekrar gebe kalmama gibi sorunlara yol açıyordu.
Artık çok özel durumlar haricinde küret ile kürtaj hemen hemen hiç uygulanmamaktadır.
Vakum aspirasyon yöntemi istenmeyen gebeliklerin sonlandırılmasında jinekologlar tarafından yaygın olarak kullanılan altın standarttır.
Vakum aspirasyonla kürtaj tüm dünya ülkelerinde belirli yasal sınırlarla çerçevelenmiş cerrahi bir gebelik sonlandırma prosedürüdür. Jinekolog hekimlerinin en sık yaptığı küçük müdahaleler demek yanlış olmaz. Bu işlemin aşamalarını hastalarımla paylaşmamada sakınca olmadığı kanaatindeyim.
Basamak basamak ele alırsak;
• Önce hasta ile görüşme yapılıp risk faktörleri belirlenir, USG’de gebelik haftası tam olarak tespit edilen aynı zamanda işleme ek bir sorun oluşturup oluşturmayacak var ise eğer rahime ait sorunlar (myomlar, polipler vs.) belirlenir.
• Hasta jinekolojik masaya alınarak litotomi pozisyonu sağlanır. Serviks denilen rahim ağzı bölgesini görmek için tek kullanımlık steril spekulum vajinaya yerleştirilir.
• Vajina ve rahim ağzı bölgesi enfeksiyon riskini azaltmak amacı ile batikonla iyice silinir. Tenekulum (tek dişli) denilen alet ile rahim boynu tutulup sabitlenir.
• Tek dişli ile tutulan rahime yön verilerek gebelik haftasına uygun tek kullanımlık kanül rahim kanalına itilir ve rahim boşluğuna ulaşılır.Kullanılan kanüller steril ve tek kullanımlıktır, her hastaya yeni kanül kullanılır.
• Rahim içine ulaşıldığından emin olunca kanülü dışarıda kalan varsa negatif basıncı sağlayıp içerdeki materyali çekecek olan karmen enjektörü yerleştirilir. Enjektörün düğmesi açılıp materyalin aspirasyonu sağlanır. Gebelik haftasına göre içeride doku kalmayıncaya kadar işlem tekrarlanır.
• USG ile kontol edilip doku kalıp kalmadığından emin olduktan sonra rahim ağzı ve vajina tekrar batikonla silinir. Tek dişli ile tutulan yerlerde kanama olmadığından emin olunur. Tüm aletler çıkarılır, kanüller ve spekulum tıbbi atığa atılır.
• Tüm bu prosedür yaklaşık 8-10 dk sürer.
Özellikle sezeryenle doğum yapmış kadınlarda serviks denilen rahim kanalı nispeten daha dardır ve plastik kanülün geçişine izin vermez.
Böyle durumlarda hegar bujileri denen bujilerle dikkatli bir şekilde serviksi dilete etmek gerekliliği doğar. Dilatasyon işlemide deneyimli ellerde yapıldığında rahim delinmesine yol açabilen bir yöntemdir.
Hastalrın %80’den fazlasında dilatasyon gerekmez ve işlem sorunsuz şekilde gerçekleşir.
Herşeyin yolunda gittiği, dilatasyon gerektirmeyen durumlarda kürtaj işlemi yaklaşık 7-8 dakika sürer.
Bazen rahime ait yapısal problemler (kanalı kapatan bir miyom varlığı, rahim ileri derecede öne veya arkaya dönük olduğu durumlar veya serviks dediğimiz rahim boynundaki darlıklar) nedeniyle bu süre 15-20 dk kadar uzayabilir.
Kürtaj işlemi bu işlemi yaptırmak zorunda kalan kadınları derinden etkileyen bir deneyimdir.
Mutluluk içerisinde bu işlemi yaptırmaya gelen hiç görmedim. Hastaların ruhsal acıları fiziksel acı ile birleşince olayın travmasını atlatma süreci çok daha zor oluyor kanaatindeyim.
Serviks denilen rahim ağzı bölgesi dokunmaya değil gerilmeye duyarlı bir bölgedir.
Kanalı geçerken hissedilir ağrı ve ne yazık ki bu bölgeye uygulanan lokal anestezik ilaçlar cilt veya dişe uygulanan lokal anesteziler gibi tam bir uyuşma sağlamamaktadır. Bu nedenle esasında kürtaj ağrılı bir işlemdir.
Hastanın mevcut genel sağlık durumu, ek bir hastalığın olup olmaması, doğum yapıp yapmadığı, hangi yöntemle doğum yaptığı, ağrı eşiğinin durumu, psikolojik durumu gibi faktörler işlemin lokal anestezi veya genel anestezi ile yapılması gerekliliğini belirler.
Halk arasındaki tabir ile uyutularak yapılan kürtaj hasta için hem daha konforludur, hemde duruma şahit olmayacağı için ruhsal yönden travması daha azdır.
Sedasyon tipi anestezi anestezi uzmanı tarafından damar yolu ile verilen ve etkisinin saniyeler içerisinde gösteren hastanın solunum fonksiyonlarını etkilemeyen yüzeyel anestezi şeklidir. Hasta bu anestezi ile kısa süreli uyku haline geçer ve prosedürü hissetmez ve hatırlamaz.
Sedasyonun ameliyatlarda kullanılan narkozdan farkı sedasyonda düşük doz ilaç verilir, hasta entübe edilmez, yaşam fonksiyonları etkilenmez.
Sedasyon ile bebek aldırma işleminde hasta kısa sürelide olsa uyuyacağı için en az 4 saat öncesinden yeme içmeyi bırakması, sigara içmemesi gerekir.
Kürtaş işleminden önce açlık ve su içmemiş olmak şarttır. Çünkü hasta uyuyacağı için mide içeriğinin solunum borusu ve akciğerlere kaçması ile aspirasyon prömanisi denilen oldukça tehlikeli bir tablo ortaya çıkabilir. Burada çok önemli detay konusunda deneyimli bir anestezi uzmanı doktor tarafından hastanın uyutulmasıdır.
Lokal anestezi ile yapılan kürtaj işleminde anestezi uzmanı değilde jinekolog hekim rahim boynu denilen serviksin saat yönünde 4 bölgesini lokal anestezik ilacı uygular.
Daha önce belirttiğim gibi rahim ağzı gerilmeye, açılmaya duyarlıdır ve esas ağrı kanülün rahim kanalından geçtiği esnada olur.
Yüzde yüz bir uyuşma sağlamak çok mümkün olmamakla birlikte normal doğum yapan kadınlar işlem esnasında adet ağrısına benzer bir ağrının duyulması doğaldır.
Bazı hastalar işlem esnasında çok az ağrı duyarken bazı hastalar lokal anesteziye rağmen şiddetli ağrı duyabilirler. Bu tamamen hastanın ağrı eşiğine bağlıdır.
Lokal anestezi ile kürtaj işlemi yapılacak hastalara işlemden önce hafif bir şeyler yemesini ve 1 saat önceden ağrı kesici almasının önerilir.
Hastaya dokunulan her işlemin büyük olsun, küçük olsun (kan almadan büyük ameliyatlara kadar) her zaman belli ölçülerde riski vardır.
0 riskli bir işlem şekli tüm dünyada yoktur. Ancak operasyon steril koşullarda, yasal kürtaj sınırlarına uyularak steriliteye uyularak deneyimli bir hekim tarafından yapıldığında risk çok çok düşük seviyelerdedir.
Körtaş işleminin genel risklerini sıralayacak olursak;
Servikal yaralanmalar: İşlem yapılırken rahim ağzı tenekulum ile tutulur çekilir.Bu esnada dokuda yaralanmalar olabilir.
Kanama: Gebeliğin haftasına bağlı olarak işlem sonrası adet kanaması gibi bir kanama beklenen durumdur. 8 haftanın üzerindeki gebelerde kanamanın daha fazla olması beklenir.
Enfeksiyon: Kullanılan kanüllerin her hastaya yeni kanül prensibine uyulduğu ve cerrahi aletlerin sterilizasyonuna katledildiğinde çocuk aldırma işlemi esnasında endovetrit denilen rahim içi enfeksiyonlarına neredeyse hiç rastlanmaz.
Rahmin delinmesi(perforasyon): Kürtaj işlemi esnasında rahimin delinmesi daha çok metal küretlerle yapılan prosedürde ve diletasyon gerektiren durumlarda dikkatli ve kuralına uyulmadan (tedricen kanal genişletilmelidir) rahim ağzı genişletilmeye çalışılırken olmalıdır.
Deneyimli ellerde hemen hemen hiç rastlanmayan bir durumdur. Bebek aldırma işleminde her hastada rahim dilate edilmez, sadece vakum yöntemindeki plastik kanülün geçmeyeceği kadar dar servikslerde bu işlem yapılır.
Uterus perforasyonu gerçekleştiği düşünülen vulvalarda etkin tedavi olarak rahim kasıcı ilaçlar antibiyotik verilerek hastanın viral bulguları stabilesi sadece gözlem yeterlidir.
Yırtık iç kanamaya neden olacak kadar büyük ise cerrahi operasyonla yırtığın tamiri gerekebilir.
Asherman Sendromu (Rahim İçi Yapışıklıklar): Rahim içerisinde yapışıklık olması asherman sendromu rahim içi yapışıklığa bağlı adet görememe ve gebe kalınamama durumunun adıdır asherman sendromu.
Vakum kürtaj sonrası son derece nadir görülen bir durumdur. Eski yöntemde metal küretlerle rahim içinin aşırı kazınmasına bağlı dokunun travmatik bir cevabıdır.
Bebeğin alınamaması: Buda son derece nadir görülen bir durumdur. Gebelik kesesinin çok küçük olduğu durumlarda keseye ulaşamama sonucu ortaya çıkabilecek bir tablodur.
Kese görülmeden işlemin yapılması ise tıbbi bir hatadır, çünkü dış gebeli ekarte etmeden kürtaj yapılırsa gebelik tüplerde devam edecek ve hastanın hayatını riske atacaktır.
Rahimde parça kalması: Son derece nadir görülen diğer komplikasyonlardan biridir. Ultrason eşliğinde işlem yapıldığı ve işlem sonrası mutlaka tüm hastalara ultrason ile bakıldığı için bu oran oldukça düşüktür. Yine de işlem sonrası tüm hastalar 2 hafta sonra görülür parça kalmadığından emin olunmalıdır.
Anesteziye bağlı riskler: Kürtaş esnasında sedayon anestezi ile en önemli risk hastanın çok olması ve mie içeriğinin akciğerlere kaçmasına bağlı aspirasyon pnömanisidir. Bu nedenle işlemin sedasyon ile yapılacak tüm hastalarda 4-6 saatlik açlık istenmelidir.
- Kürtaj için başvuran kadınlarda önce yasal yaş sınırı teyit edilmeli ve evli ise eşinin onayı alınmalıdır.
- Detaylı bir tıbbi öykü, kan grubu, geçirilmiş operasyonlar, kullanılan ilaçlar sorgulanmalı, risk grubu belirlenmelidir.
- USG ile gebeliğin haftası belirlenmelidir. Çok küçük kese varlığında risk almamak için (bebeğin alınamaması gibi) işlem için beklenebilir.
- Gebelik testinin pozitif olduğu ancak ultrasonda kesenin gürülmediği vakalarda BHCG seviyesine rakamsal olarak bakılmalı, seviye 2000 MIV/Me’den küçük ise gün aşırı ikiye katlanma prenobi göz önüne alınarak takip yapılmalı ve dış gebelik ekorte edilmelidir.
- Eğer çocuk aldırma işlemi sedasyon tipi anestezi ile yapılacaksa işlemden önce mutlaka anestezi hekimi ile hastanın görüşmesi sağlanmalıdır.
Kurtaş yaptıracağınız kliniği, hekimi ve deneyimini araştırmanızı öneriyoruz. Steriliteye uyumları, hastaya yaklaşımları, etik kurallara ciddiyeti oldukça önemli faktörlerdir.
- İşlemden en az 15 dk önce gelmeniz yeterlidir. Sedasyon anestezi tercih edilecek ise o gün için kullanımı önerilmez, o nedenle yanınızda 1 refekatçi geekebilir.
- Sedasyon anestezi alacak hastalarda kurtaş öncesi mutlaka 4-6 saatlik açlık susuzluk istenir. Bunun nedeni hasta kısa sürelide olsa uyuyacağı için mide içeriğinin akciğere kaçması ile oluşabilecek oldukça tehlikeli bir durum olan aspirasyon pnömonisini önlemektir.
- Yine sedasyon anestezide hasta uyumadan jinekolojik pozisyon sağlanmaz, bu dahi hastanın psikolojisine olumlu bir katkı sağlar.
- Kan grubu bilinmiyor ise işlem öncesi kan alınmalı ve kurtaş sonrası eğer uyuşmazlık varsa (kadın RH-, erkek RH+ ise uyuşmazlık var demektir) 72 saat içinde uyuşmazlık iğnesi yapılmalıdır. Yapılan bu iğne kadının sonra ki gebekliklerini korumak amaçlıdır.
Kürtaj sonrası işlem hasta 15-20 dk kadar yanında refakatçisinin de olduğu olduğu sessiz bir odada dinlendirilir, ağrısı yüksek ise ağrı kesici iğne uygulanabilir.
Sedasyon tipi anestezi ile küretaj yapılan hastalar hemen uyku halinden uyanır ancak 5-10 dk süresince baş dönmesi, sersemlik, bulantı gibi ilaçların etkisini hissetmeleri doğaldır ve kısa sürede geçer bu semptomlar.
Yine sedasyon tipi anestezi ile kurtaş yapılan hastalar düşük doz dahi olsa anestezik ilaç almış oldukları için o gün araç kullanmaması ve işe gitmemesi gerektiğini vurgulamak önemli.
İşlemden sonra ki 1,5-2 saatlik süreyi geçirdikten sonra yemek yiyip su içebilir. Aynı akşam duş alabilir. Ancak 2 hafta küveti doldurup içine uzanmamasını öneriyoruz, ayrıca 2 hafta havuz önermiyoruz.
İşlemden sonra hekimin yazacağı profilaktik antibiyotiği ve ağrı kesici ilaçları en az 1 hafta kullanmasını öneriyoruz. Ayrıca kan uyuşmazlığı varsa anti D immünglobilini 72 saat içinde yapılmasını gerektiğini vurguluyoruz.
Kürtaj işleminden sonra ki 2 hafta içerisinde adet kanamasına benzer bir kanama doğaldır. 8-10 hafta arası çocuk aldırma işlemi yapılan kadınlarda kanama nispeten daha fazla olabilir.
Bebek aldırma işlemi yapılan tüm hastalar işlem sonrası 2 hafta cinsel ilişkide uzak kalmalıdır. Rahim içi enfeksiyon gelişmemesi için bu oldukça önemli bir önlemdir.
Kürtaj sornası özel bir pansumana gerek yoktur, beslenme konusunda da 1-2 gün sıvıya ağırlık verilmesi önerilir.
Emzirme dönemini yaşayan ve kürtaj olmak zorunda kalan kadınların endişesi ve anestezi ilaçları ve antibiyotik süte geçip bebeğe zarar verme ihtimalidir. Bu durumda emzirmeye uyumlu ilaçlar kullanılır, anestezi ise kısa süreceği için süte geçse dahi bebe zarar vermez.
Kürtaj kararı verme ve bu süreci yaşamak kadın için fiziksel olduğu kadar ruhsal bir travma aslında işin fiziksel kısımı nispeten kolaydır ancak psikolojik olarak bu işlemi yaptıran kadınların durumda derin şekilde etkinlendiğini gözlemledim.
Bu dönemi atlatmak için genellikle eşlerin ve yakın dostların desteği oldukça önemli olduğu kanaatindeyim. İşin fiziki yönünden beklenenleri şöyle sıralamak mümkün;
• Özelikle ilk 2 hafta kanamalar, adet ağrısına benzeyen kramp tarzı ağrılar olabilir.
• Gebelik hormonu olan BHCG kürtaj sonrası kandan hızlıca düşmeye başlar ancak ilk hafta 10 gün mide bulantısı halsizlik gibi erken gebelik bulguları devam eder ve sonra kesilir.
BHCG hormonu 37-40 gün kanda pozitif kalır ve idrar yapılan gebelik testide pozitif çıkabilir, dolayısı ile kürtaj sonrası test yapılması bir şey ifade etmez, gebeliğin devam ettiğini göstermez
• Vakum kürtaj sonrası ilk adet kanaması işlem tarihi baz alınarak 4 ila 6 hafta içerisinde olur. Bu yumurtalıkların çalışması ile gerçekleşen doğal adettir. İşlem sonrasında 1-2 hafta süren kanamayı adet kabul etmiyoruz.
Kürtaş işlemi yapılan kadınların bir kısmında gerçekleşen artmış vajinal akıntı rahim içi enfeksiyonlara bağlı değildir.
İşlem sonrası kullanılan antibiyotikler veya vajina floranın gebelik hormonlarının değişmesine bağlı reaksiyonel akıntılardır, adet sonrası akıntılar devam ediyor ise değerlendirilmeli ve gerekiyorsa vajinal kültür alınıp tedavi planlanmalıdır.
Abortus düşük eyleminin latince adıdır. Biz düşüğü tam ve tam olmayan şekilde tanımlarız.
Komplet abortus gebelik tüm gebelik materyalinin (yani embriyo ve plesantal dokuların) vücut tarafından parça kalmayacak şekilde demek iken, inkomplet abortus düşüğün tam olarak gerçekleşmediği anlamına gelir.
Elbette tam düşüklerde kadının kürtaj olmasına gerek yoktur. Düşük sonrası parça kalıp kalmadığı ultrason da net bir şekilde belli olur.
Tam olmayan düşükte içeride vücudun atamadığı dokular kalmıştır ve kürtaj ile o dokular alınmadığında kısa vadede uzamış kanamalara uzun vadede endometrit dediğimiz rahim içi enfeksiyonlara neden olur.
Kürtaj fiyatı 2024, her kliniğin kendi fiyat politikası ve diğer etmenler belirler.
Tüm cerrahi işlemlerde olduğu gibi kürtaj işleminde de hekimin bilgisi, yeterliliği ve deneyimi kullanılan malzemenin kalitesi ve tek kullanımlık olması, sterilizasyona verilen önem ve hastanın işlem öncesi ve sonrası konforu gibi faktörler kürtajın fiyatını belirler.
Ankara kürtaj fiyatlarını ayrıca tercih edilecek anestezi yöntemi de belirler. Sedasyon tipi anestezi ile Ankara kürtaş fiyatları daha yüksek iken lokal anestezi ile kürtajda daha düşüktür.
Ankara kürtaj fiyatları ile diğer şekillerde, örneğin İstanbul kürtaj fiyatları yada Adana kürtaj fiyatları birbirinden farklı olabilir. Hatta kürtaj fiyatları Ankara’da semtler arasındada değişkenlik gösterir. Kızılay, Eryaman, Tunalı, Ümitköy, Çukurambar semtleri arasındada fiyat farkları vardır.
Ayrıca yine her kliniğin kendi kendi fiyat politikası doğrultusunda Ankara kürtaj fiyatları gebeliğin haftasına görede farklılıklar gösterebilir.
Uzamış adet kanamaları, anormal vajinal kanamalar, rahim kalınlaşması, menapoz sonrası kanamalar rahim içinde yer kaplayan polip gibi yapıların hepsinde kürtaj tekniği hem tanı koymamızı hem hasta tedavi etmeyi sağlar.
Ülkemiz sınırlarında 24 Mayıs 1983’te yürürlüğe giren aile planlaması kanuna göre 18 yaşını doldurmuş her kadın evli olup olmadığına bakılmazksızın gebeliğin 10 haftasına kadar kürtaj işlemi yaptırabilir.
Bekar kadınlarda kürtaj için partnerinin onayı gerekli değilken evli kadnlarda eş onayı gerekmektedir.
Hasta hakları kanuna göre sadece kürtajda değil tüm diğer işlemlerde de hastanın tüm bilgileri ve yapılan tıbbi müdahale kesinlikle hastanın kendisi hariç kimse ile paylaşılmaz.
Rahim içi zarı her adet döngüsünde kendini yeniyen bir bölgedir.
İşlemden 3-4 gün sonra işlemi yapan hekim dahi bu işlemin yapılıp yapılmadığını anlamaz. Ancak gebelik hormonu olan BHCG kanda 40 güne kadar varlığını koruyabilir.
Dolayısı ile ilk 10 gün özellikle kan veya idrar da gebelik testi yapılmaması gereklidir.
18 yaşından küçük birinin kürtaj işleminin yapılabilmesi için ebeveyninden (anne-baba) birinin izni gereklidir.
15 yaşın altında kürtaj olunabilmesi için ise ebeveyn onayı olsa dahi kolluk kuvvetlerine bildirim yapıldıktan sonra işlem yapılabilir.
Kürtaş işlemi sonrası tıbbi olarak 3-4 gün sonra bu işlem anlaşılmaz, ancak gebelik testi yapmamak gerekir çünkü özellikle ilk 15 günde kürtaj olunsa da kanda ve idrarda BHCG hormonu çıkabilir.
Kürtaj işlemi yapıldığı dışarıdan veya birliktelik esnasında kesinlikle anlaşılmaz.
Çocuk aldırma işlemi hastanın hastanede kalmasını gerektirmeyen günübirlik bir tıbbi müdahaledir. Lokal anestezi ile kürtaj işlemi sonrası hasta hemen aynı gün işine dönebilirken, sedasyon anestezi ile kürtajda 15-20 dk’lık dinlenme sonrası hemen normal hayatına dönebilmektedir.
Lokal anestezi ile bebek aldırma işlemi yaptıran kadınlar aynı gün içerisinde işe dahi gidebilirler.
Sedasyon tipi anestezi ile kürtaj yapılan kadınlarda ise ister istemez anesteziye bağlı hafif bir sersemlik hissi olacağı için o gün araç kullanmak gibi dikkat dikkat gerektiren işleri yapması önerilmez.
Lokal veya sedasyon tipi anestezi ile bebek aldırma yaptıran kadınlar işlem akşamında duşlarını alabilirler ve nomal hayatlarına dönerler.
Gebeliğin haftasına bağlı olarak bu sorunun cevabını verebiliriz. 8 haftanın altındaki kürtaj işlemlerinde beklenmesine çok gerek yoktur, hemen o döngüdeki yumurtlamada bile hamile kalınabilir.
8-10 hafta arası kürtajlarda ise 1 veya 2 adet döngüsü sonrası rahim tamamen iyileşeceği için gebe kalınması daha uygun olur.
Kürtaj işlemi sonrası hekimden gebelik materyali derhal uzaklaşır ama kanda BHCG pozitifliği bir müddet daha devam eder.
Hastaların yaklaşık %80’ninde kürtajdan sonra ki 2-3 hafta içinde BHCG kanda 0’lanırken daha az bir yüzdesinde 37-40 güne kadar düşük seviyede de olsa pozitiflik devam edebilir.
Kürtaj olmak istemeyen hastaların çok sık sorduğu bir soru düşük hapı nedir, ne kadar etkilidir. Düşük hapı diye tanımlanan ilaç aslında doktorların tıbbi durumlar için kullandığımız bir ilaç. Rahim ağzı bölgesinin açılmasını istediğimiz durumlarda uygularız bu ilacı.
Gebeliğin 12. haftasına kadar rahim ağzında gerekli hücresel bağlantılar oluşmaz ve bu ilacın düşük yaptırma etkisi zayıftır.
Düşük olsa dahi içeride doku kalma ihtimali yüksektir ve çoğunlukla parçayı temizlemek için yine kürtaj işlemine başvurmak zorunda kalabiliriz.
Düşük hapları 12 haftaların üzerinde kalp atımı durmuş gebeliklerde anamolili olduğu tespit edilmiş gebeliklerde gebelik sonlandırılmasında kullanmak için çok daha idealdir.
Kızlık zarı bozulmadan üstüne boşalma yoluyla gebelik mümkündür. Çünkü kızlık zarı bir bariyer değildir ve sperm hareketli bir hücredir. Dolayısı ile hem bakire hem hamile hastalar zannedilen aksine çok nadir değildir.
Böyle durumlarda kürtaş işlemi pediatrik boy (çok küçük) spekulum kullanmak suretiyle, kızlık zarına zarar vermeden yada minimal zarar verilerek işlem gerçekleştirilir. Elbette burada kızlık zarının bozulmayacağının garantisini hiçbir hekim veremez.
Yapısından dolayı kürtaj işlemi esnasında kızlık zarı bozulan hastalarda hem kızlık zarı dikimi hem kürtaj aynı seansta yapılabilir.
Çocuk aldırma işleminden sonra hastaların çoğunluğunda ilk 10-15 gün kanama olur ve bu beklenen bir durumdur, tamamen işleme bağlı bir kanamadır bu. Adet olarak kabul edilmez.
Kürtaj işleminden sonra ilk adetin görüleceği zaman kadının yumurtlama zamanı belirler.
İşlemden 4-6 hafta sonrailk adet yaşanır. Yani kürtajdan sonra ilk yumurtlama 2 ila 4 hafta sonra olur ve adette bundan ortalama 15 gün sonra başlar.
İlk adeti gördükten sonra artık o adet baz alınarak sonraki adetler görülür.
Kürtajdan sonra ki ilk adet kanaması miktar olarak farklılık gösterebilir, her zamankinden biraz daha az yada biraz daha fazla olabilir.
Bebek aldırma nedeniyle en sık sorulan sorulardan biri de, sonra çocuğumuz olur mu sorusudur. Vakum aspirasyon kürtaj ile, rahime zarar verme ihtimali yok denecek kadar azdır.
Eski tekniklerle rahim içi kazınarak yapılan kürtajlarda, hem doktorun hem hastanın sterilizasyon koşullarına uymadığı durumlarda enfeksiyon nedeniyle rahim içi yapışıklıklar oluşup ilerleyen zamanlarda tekrar hamile kalamamaya neden olabilir.
Hormonlu spiral veya bakır spiral küretaj esnasında takılabileceği gibi sonraki adetin son iki gününde de takılabilir.
Çocuk aldırma işlemi yasal bir haktır ancak aile planlaması yöntemi olarak değerlendirmemek gerekir bu işlemi.
Kürtaj sonrası doğum kontrol yöntemi seçiminde çiftin aile planlaması kararı, ne kadar süre sonra bebek düşünecekleri, yada düşünüp düşünmediği tespit edilmeli, kadının yaşı, mevcut sağlık durumu, sigara kullanıp kullanmadığı sorgulanmalı ve en ideal yöntem çift ile birlikte tespit edilmelidir.
Tüm yöntemlerin kullanılmasına rağmen en çok tercih edilen yöntemler spiral uygulanması ve doğum kontrol haplarıdır.
Kürtaj işlemi yapılan kadın aile planlamasında doğum kontrol hapı kullanımını tercih ediyor ise kürtajdan sonra ki ilk adet başlangıcının ilk günü (kürtajdan sonra 4-6 hafta içinde ilk adet görülür) ilaca başlana bilir.
Ancak bilinmesi gereken bir detayı hatırlatmak isterimki doğum kontrol hapı kullanımında ilk kutuda koruyuculuk yüksek değildir, ikinci kutudan itibaren düzenli kullanıldığında koruyuculuk tamdır.
18 yaşını gecen her kadının gebeliğinin 10. Haftasına kadar kürtaj olma yasal hakkı mevcuttur. Bekar kadınlarda partnerin izni gerekmez iken evli kadınlarda eşinin onayı gereklidir.
Evet olur. Çok küçük spekulüm kullanılarak kürtaj yapılması mümkündür. Burada önemli olan hekimin bu konudaki tecrübesidir.
Lokal anesteziyle kürtaj işleminde hasta bir miktar ağrı duyar. Ancak sedasyon yöntemi anestezide bu ağrı duyulmaz.
Böyle bir sayı vermek doğru bir yaklaşım olmaz. Çocuk aldırma işlemi bir doğum kontrol metodu değildir.
Üst üste ve sık aralarla yapılan kürtajlar kadında hem fiziksel hem ruhsal travmalara neden olur. Bu nedenle bebek aldırmak için başvuran çiftlere ilerleyen yaşantıları için uygun bir doğum kontrol metodu seçilmelidir.
Vakum aspirasyonla kürtajda rahim içi kazınmadığı için eski yönteme göre sonrasında hem hastanın hemde şikayetleri daha az olmakta hemde ileride gebe kalmamaya neden olabilecek az herman sendromu riski almamaktadır.
Kürtaj işlemini yapabilmek için trans vajinal ultrasonra gebelik kesesinin mutlaka görünmesi gereklidir.
BHCG (gebelik hormonu) seviyesi 2000 MIV / Me’nin üzerine çıkmadan keseyi rahim içinde göremeyiz.
O nedenle BHCG seviyesi 2000’nin altında olan vakalarda beklenmeli, 48 saatte 2 katına katlarına prensibi göz önüne alınarak seviye 2000’nin üzerine çıkan kişilerde keseyi mutlaka görüp ona göre kürtaj planlamalıdır. Böylece dış gebelik olma ihtimalide dışlanmış olunur.
Hayır, ultrasonda kese görülmeden kürtaj işlemi yapılmamalıdır.
Kürtaş işlemi için uygun haftalar kesenin ultrasonla rahim içinde görüldüğü dönemden itibaren 5,6 ve 7. Haftalardır.
8,9-ve 10. Haftalarda kanama ve ağrı miktarı işlem sonrası daha fazla olur. Gebelik haftası arttığında işleme bağlı komplikasyonlardada artış olacaktır.
Kürtaj sonrasındaki 2 hafta enfeksiyon riskinden dolayı cinsel ilişki önerilmez.
Kürtaj işleminden sonra 2 haftayı geçen kasık ağrıları kötü kokuntulu akıntılar ve genel vücut ateşinin artışı işleme veya sonrasına bağlı bir rahim içi zarı enfeksiyonu (endometrit) olduğu düşünülür.
Sadece vajinal akıntıların olmaması veya kaşıntının olması ise işlemden sonra kullanılan antibiyotiğe bağlı olabileceği gibi kadının kürtaj öncesindede vajinal enfeksiyonu olduğu yada vajinal florasının bozuk olduğu anlamına gelir.
Öncelikle kürtaj işlemi sterilite kurallarına uyulan bir klinikte yapılmalıdır.
Sonrasında ise işlemi yapan hekimin verdiği antibiyotik kullanılmalı, 2 hafta boyunca cinsel ilişkiye girilmemeli, havuz, deniz, küvet ve jakuzi kullanılmamalıdır. Banyo ayaktan duş şeklinde yapılmalıdır.
Bebek aldırma işlemi yapılan kadınlarda kadının yumurtlaması işlemden sonra yaklaşık 2 hafta içerisinde olur, ancak bu kişiden kişiye farklılık gösterebilir.
Dolayısı ile kürtaj olunan günü 1. Gün kabul edersek ortalama 40. gün civarı (4-6 hafta) kadın ilk adet kanaması yaşar.
Küretaj işleminden sonra 48 saat içinde varsa eğer bulantılarda ciddi oranda azalma olur.
Gebeliğin diğer belirtileri (memelerde hassasiyet, halsizlik vs.) ise 2 hafta içerisinde azalarak kaybolur.
Hayır, Halk arasında yanlış bir inançtır ilk gebelikten sonra kısır kalınacağı.
Vakum aspirasyon ile gerçekleştirilen hastalarda sterilize kurallarına uyulduğunda bile bir ihtimal konusu söz konusu değildir.
Evet olur. Vakum aspirasyon yöntemiyle yapılan kürtaş işlemi sonrası çiftler istedikleri zaman tekrar çocuk sahibi olabilir.
Bebek alma işleminden sonra kadında yumurtlama ortalama 2-3 sonra gerçekleşir.
Kürtaş sonrası 2 haftalık cinsel perhizden sonra korunmasız ilişki gerçekleştiğinde gebelik ihtimali ortaya çıkar.
Vakum aspirasyon ile yapılan kazıntılarda iyileşme hızlı olacağı için bu ihtimal kesinlikle göz arda edilmelidir.
Bebek aldırma işlemi esnasında parça kalması kürtaj işlemini komplikasyonlarından biridir.
Ultrason eşliğinde yapılan kürtajlarda bu ihtimal son derece azdır.
İşlemden sonra parça kalan vakalarda korunma 3 haftanın üzerinde sürer, ağrı ve kötü kokulu bir akıntı olabilir.
Rahim içinde enfeksiyonun ve ve müdehale edilmesi gerekn zamanlarda rahim içi zarı yapışıklıklarına neden olup kadının adet görmemesine ve tekrar hamile kalmamasına neden olabilir.
Hayır değil. 5 hafta civarında yapılan kürtaj işleminden sonra kanama görülmemesi doğaldır. Kürtaj yapılan gebelik ve haftası ilerledikçe kanama süresi ve miktarı artacaktır.
Evet normaldir. Rahim yapısına ve kürtaj yapılan haftaya bağlı olarak küçük gebeliklerde çok az kanma olurken büyük gebeliklerde daha fazla kanama olur.
Çocuk aldırma işlemi sonrası hastaların yarısının fazlasında çok az ağrı oluşurken az bir kısmında ise rahim kanalının değişkenliğine bağlı olarak 1 hafta civarında ağrı sürer.
Kürtajdan sonra spor yapmak için 1 hafta beklenmesini öneriyorum.
Bebek aldırma işlemi bir ameliyat değildir ve besin kısıtlaması yoktur. Her istediğinizi yiyip içebilirsiniz.
Sedasyon tipi anestezi ile kürtaş yaptıran kadınlar az da olsa anestezi aldıkları için o gün için bulantı kusma yapabilecek ağır yiyeceklerden uzak durmalıdır.
Evet olabilirsiniz. İlişki sonrası reçete edilecek ilaçlarda emzirme ile uyumlu ilaçlar tercih edilir. Ayrıca sedasyon anestei alan kadınlarda o gün 1-2 bardak daha fazla su içerek emzirmeye devam edebilirler.
Yasal olarak 10. Gebelik haftasının üzerindeki gebelere, aktif pelvik enfeksiyonu olan kadınlara, hayati önem arzeden ağır kalp ve akciğer hastalığı olanlara yapılmamalıdır.
Aynı teknikle yapılır. Boş gebelikte (missed abortus) gebelik kesesi ve plesantal dokular vardır ve en çok embriyo gelişimi yoktur.
Hayır yasak değildir. 24 Mayıs 1983’te yürürlüğe giren aile planlaması kanununa göre 18 yaşını geçen her kadın gebeliğin 10. Haftasına kadar kürtaş işlemi yaptırabiliriz.
Servix dediğimiz rahim kanalında ileri derecede yapışıklıklar olduğu durumlarda kürtaj işlemi başarısız olur. Böyle durumlarda rahim ağzını yumuşatmak için bir ilaç uygular ve hastayı ertesi gün işleme çağrılır.
Kürtajdan sonra ilk 72 saat içerisinde kan uyuşmazlığı iğnesinin yapılması gereklidir. Yapılmadığı takdirde sonraki gebelikte bebek için risk faktörü oluşturma ihtimali vardır.
Hayır gerekmez.
BU SAYFA BİLGİLELENDİRME SAYFASIDIR
Bu sayfada yer alan bilgiler hiçbir tıbbi işleme veya evde uygulamaya dayanak oluşturmaz. Kadın doğum ve jinekolojik konularda bilgilendirme amaçlı kişisel blog niteliğinde, reklam/tanıtım amacı gütmeyen, ticari nitelikte olmayan bir web sitesidir.
Op. Dr. Müge AksoyKadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı