Yaşamın en zor ama en heyecan verici deneyimli bir kadın için sanırım normal vajinal doğumdur. Doğaldır, fizyolojiktir, iç güüseldir ancak kadınlarda sonrasında kalıcı izler bırakmaktadır.
Doğumdan sonra vajina genişliği çoğu kadının kabusudur. Çok sayıda vajinal doğum yapmak, normal vajinal doğumlar yada yapısal olarak zayıf kolejen dokusu olupta tek doğum sonrasında bile vajinası genişleyen kadınlar da durum ciddi sorunlara yol açabilmektedir. Bu yazımızda doğumdan sonra vajina estetiği konusunu ele alacağız.
Normal doğum hamile kadınların hem çok arzu ettiği hem de çok korktuğu bir durumdur. Arzu ederler çünkü;normal doğum adı üstünde normaldir sezaryene göre daha avantajlıdır, ameliyat değildir. Ayrıca normal doğum bebek için faydalıdır. Normal doğum esnasında bir efor sarfeden bebek hayata daha kolay uyumlanır, daha iyi.
Annenin sütün noral doğum sonrası daha etkili gelir, doğum kilolarını sezaryene göre daha kolay verir. Ancak normal doğum aynı zaman da bazı risklerde içerir. Bebeğe ait olabilecek riskler doğum eylemi esnasında öngörülüp sezaryen ameliyata dönülsede annede doğum sonrası alınacak vajinal, perineal deformiteler sezaryen için bir gereksinim oluşturmaz.
Doğum sonrasında vajinada kalıcı genişlemeler, oluşur bunlar;
Gebelik esnasında hormonların etkisiyle tüm diğer organlar gibi vajinada büyür, genişler, doğumda bebeğin rahat bir şekilde doğum yolunu kat edebilmesi için kendini hazırlar.
Doğum esnasında ise hem bebeğin rahat çıkabilmesi hem de perine denilen bölgeyi korumak için epiyotomi adı verilen bir kesi açılır. Epizyotomi uygulaması ile anatomik olarak yukarıda mesane çıkışı ve mesane, aşğıda makat kaslarının doğum travması ile kontrolsüz ve travmatik yırtıkların önüne geçilir. Yeterice ve uygun epizyotomi yapılmışsa doğum vakalarında ilerleyen zamanlarda idrar kaçırma, gaz ve dışkı tutamama gibi sorunlarla karsılaşmak mümkündür.
Özellikle iri bebeklerin doğum, zor ve müdahaleli doğumlar ile uygun epizyotomiaçılsa dahi kalıcı hasarların oluşması mümkündür.
Usulüne ve anotomik planına uygun olarak dikilmemiş epizyotomi kesileri de vajina ve perine bölgesinde deformitelere neden olabilmektedir. Ayrıca kendi kolejen yapısından kaynaklı olarak da son derece yolunda giden normal doğum sonrasında vajinada kalıcı genişleme, bollaşma oluşabilmekte, epizyotomi bölgesi nedbe dokusu oluşturarak iyileşmektedir.
Kocaman bir bebeğin çıktığı kesiklerin atıldığı daha sonra dikildiği bir vajinanın daha sonra cinsel ilişkide penisi tamamen kavrayacak kadar iyileşmesi mümkün müdür? Evet mümkündür. Vaginada kendiliğinden iyileşme kapasitesi son derece yüksek bir organdır.
Doğumdan sonra ki, 6.ayı takip eden dönemde annenin ek gıdaya geçmesi ile östrojen hormonu artmakta ve vajina eski dokusuna çoğunlukla kavuşmaktadır, ancak yukarıda belirttiğimiz gibi zor ve müdehaleli duğumlar sonrası bu ihtimal azalmaktadır.
Normal doğum sonrası kadınların en çok şikayet ettikleri konu eşlerinin penisini kavrayamamaları, cinsel ilişkide ses çıkması, doğum izlerinin ağrı yapması ve cinsel ilişkide haz almamadır.
Doğum onrası vajinal estetik talebi ile gelen hastaların çok büyük bir çoğunluğunda vajinal bollaşma, penisi kavrayamama sorunu söz konusu olduğu için en fazla tercih edilen yöntem vajinanın cerrahi olarak daraltılmasıdır.
Sedasyon tipi anestezi uygulanarak genişlemiş olan vajina cerrahi olarak daraltılır. Vajina daraltma ölçülerine hasta ile birlikte konuşarak karar verilir.
Günü birlik bir cerrahi yöntem olan vajinoplasti sonrası kadın ertesi gün duşunu alır, aynı gün evine gidebilir, ancak normal hayatına dönebilmek için 3-4 gün istirahat etmelidir. Dikişler kendiliğinden eriyen dikişlerdir ve alınmasına gerek yoktur.
Doğum sonrası vajina estetiği uygulaması sadece vajina daraltma yapılabileceği gibi hastanın şikayeti doğrultusunda ameliyata perine onarımı ve hüdoplastide eklenebilir.
Bazı kadınlarda doğum sonrası vajina daraltma ile birlikte sarkmış olan mesanenin düzeltildiği sistosel ameliyatı (varsa eğer) idrar kaçırma ameliyatı yapılabilir.
Normal doğum sonrasındaki 6 hafta (halk arasında 40 gün) aslında gebeliğe dahil bir dönemdir. Lohusalıkta denilen puerperium döneminde tüm organlar gebelik öncesindeki olağan formlarına dönmeye başlarlar. Organların küçülmesine involüzyon adı veririz.
Lohuslık döneminde cinsel ilişkisine girilmemesi gerektiği gibi vajinal estetikler içinde uygun bir dönem değildir.
Doğumdan sonra vajina estetiği için en uygun dönem 6. Aydan sonra ki dönemdir. Çünkü ilk 6 ay sadece anne sütü verildiği için süt hormanu olan prolaktin östrojen salgısını baskılayacak ve vajinal gebelik öncesinde döneme henüz tam dönmemiş olacaktır.
Op. Dr. Müge AksoyKadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı